10 دسامبر 2025- یک مطالعه ژنتیکی بزرگ که در نشریه ی npj Science of Food منتشر شده است، نشان میدهد روش تهیه قهوه می تواند نقش تعیین کننده ای در سلامت متابولیک داشته باشد. برخلاف تصور رایج که فواید قهوه را به کافئین نسبت می دهد، این پژوهش نشان داد که قهوهٔ فیلتر شده ی بدون شکر تنها نوع قهوه ای است که به طور علّی با کاهش HbA1c مرتبط است. این اثر از طریق تغییرات مفید در میکروبیوم روده رخ می دهد، نه از طریق کافئین یا ترکیبات محرک.
پژوهشگران با استفاده از روش تصادفی سازی مندلی- که امکان بررسی روابط علّی را با تکیه بر دادههای ژنتیکی فراهم می کند- اطلاعات حاصل از بیوبانک بریتانیا و کنسرسیومMiBioGen را تحلیل کردند. نتیجه روشن بود: تنها قهوهٔ فیلتر شده با کاهش HbA1c ارتباط علّی داشت، در حالی که قهوهٔ فوری، قهوه با شیر، شکر یا شیرین کننده های مصنوعی هیچ اثر محافظتی نشان ندادند. اندازه اثر کوچک بود، اما واقعی و قابل اتکا.
میکروبیوم روده؛ حلقهٔ گمشدهٔ ارتباط قهوه و قند خون
تحلیل های تکمیلی نشان دادند که قهوهٔ فیلتر شده از نظر ژنتیکی با افزایش باکتری Veillonella مرتبط است؛ باکتریی که تولید کنندهٔ پروپیونات است- یک اسید چرب زنجیره کوتاه که حساسیت به انسولین را بهبود می دهد. این باکتری به طور مستقل نیز با HbA1c پایین تر مرتبط بود. تحلیل میانجی گری نشان داد ۴۳ درصداز اثر مفید قهوهٔ فیلتر شده بر کنترل قند خون از طریق همین باکتری توضیح داده می شود. در مقابل، افزودن شکر ارتباطی منفی باVeillonella داشت و احتمالاً اثر محافظتی قهوه را خنثی می کند.
چرا فیلتراسیون مهم است؟
این مطالعه یک محور زیستی جدید را پیشنهاد می کند: قهوه - میکروبیوتای روده - متابولیسم قند خون.فیلتراسیون قهوه دی ترپن ها را حذف می کند- ترکیباتی که می توانند برای متابولیسم مضر باشند- اما پلی فنول ها و اسیدهای کلروژنیک را حفظ می کند؛ موادی که محیط آنتی اکسیدانی مطلوبی برای رشدVeillonella ایجاد می کنند. این سازوکار هنوز فرضیه محور است، اما با شواهد میکروبیوم و داده های ژنتیکی هم خوانی دارد.
پیام عملی مطالعه
این پژوهش نشان می دهد که قهوهٔ فیلتر شده بدون شکر می تواند یک اقدام ساده، کم هزینه و قابلاجرا برای بهبود کنترل گلایسمی باشد- به ویژه برای افرادی که مصرف قهوه بخشی از عادت روزانه شان است. با این حال، نتایج فعلاً به دلیل استفاده از داده های کاملاً اروپایی، نیازمند اعتبارسنجی در جمعیت های متنوع تر هستند.
منبع:
https://www.news-medical.net/news/20251210/Filtered-coffee-shows-a-causal-link-to-healthier-HbA1c-levels.aspx